Vang bóng chợ đêm Cầu Muối

Biết rằng ngôi chợ đêm này đã giải toả cách nay hơn hai năm, nhưng trong chuyến lang thang chợ đêm Sài Gòn, một lần không định trước, tôi lại tạt qua đây và thật bất ngờ gặp lại một người quen cũ, chú Tư Hoa. Chú Tư bây giờ có lẽ trong số không nhiều người Sài Gòn có thói quen đi uống cà phê lúc… 1 giờ sáng!
Vốn là chủ vựa hàng rau củ Đà Lạt tại chợ Cầu Muối này từ năm 1947, nhà chú Tư đã có ba thế hệ theo nghề này. Theo chú, ngày trước, không có chợ đêm nào ở Sài Gòn bì được với chợ Cầu Muối về quy mô và mức độ nhộn nhịp. Có thể nó là cái chợ đêm lớn nhất nước ta. Nói là chợ Cầu Muối, thực ra nhà lồng chợ này ban đêm vẫn đóng cửa. Nhưng phạm vi họp chợ là cả một khu vực rộng lớn, bắt đầu từ đường Bến Chương Dương, theo đường Đề Thám đi lên, qua đường Cô Giang, đến Cô Bắc, nối vào đường Nguyễn Thái Bình, vòng qua Nguyễn Thái Học, Yersin, Ký Con, Calmette.

Hàng hoá bày chật kín lòng đường, người bán kẻ mua đông như kiến, len lỏi theo lối đi nhỏ giữa những đống hàng hoá là đội quân xe đẩy hai bánh rồng rắn nối đuôi, các phu xe này lưng trần mướt mồ hôi. Không như các chợ đêm khác thường chỉ bán một loại hàng, chợ Cầu Muối là cái chợ thực phẩm tổng hợp, từ thịt, cá, rau, quả cung cấp cho phần lớn các chợ nội thành nên thường họp rất sớm.


Dấu ấn một thời


Chị Hạnh bán cà phê ở góc đường Nguyễn Thái Học cho biết, ngày trước khu vực chợ rau quả từ 9 giờ đêm đã họp để tiếp nhận xe hàng từ Đà Lạt về. Chợ cá họp vào khoảng 11 giờ, ghe cá từ miền Tây lên, từ Vũng Tàu vô cập bờ rạch Bến Nghé. Khu vực bán sò, ốc nằm trên đường Calmette chất đống những bao sò, bao ốc chật lòng đường như lúa ở sân các nhà máy chà xát. Ở chợ này, từ lâu hàng hoá được chia ra bán theo từng loại ở từng khu vực riêng biệt. Người mua, người bán là mối mang của nhau, có khi từ đời trước chuyển qua tới đời sau.

Chú Tư Hoa nói giọng buồn buồn, bây giờ, sau khi giải toả chợ, mấy người con trai chú đều đi làm ăn xa, chủ yếu chuyển qua xe tải chở hàng bông Đà Lạt. Thím Tư cũng mới mất hơn năm nay, chỉ còn cô con gái út vẫn bán lẻ rau quả góc đường Cô Bắc, cạnh chân cầu mới. Chợ đêm Cầu Muối bây giờ chỉ còn lèo tèo loại hàng rau quả bán lẻ trên hai con đường Cô Bắc và Cô Giang. Hàng hoá về chợ là từ chợ Bà Chiểu, nơi trước kia luôn phải lấy hàng ở chợ Cầu Muối. Còn chú Tư, dù không làm gì, mỗi đêm vẫn thức vào lúc 1 giờ sáng để uống cữ cà phê đầu ngày tại quán chị Hạnh, như cả đời chú vẫn uống ở đây.